پلی اورتان
پلی اورتان نامی که جدیدا بسیار به گوش می رسد و در تبلیغات کفش یکی از مواردی که در مورد آن اشاره می شود زیره ی کفش از جنس پلی اورتان است.
به دسته‌ای از مواد شیمیایی پلی اورتان می گویند که از واکنش پلی ارل‌ها و ایزوسیانات ها به‌عنوان مواد اصلی تشکیل دهنده ساخته می‌شوند.
کشف
پلی اورتان ها را اولین بار اوتو بایر در سال ۱۹۳۷ در آلمان کشف کرد و بعد از آن این مواد با داشتن خواص ویژه پیشرفت بسیار زیادی را در انواع صنایع جهان ایجاد کردند . اولین پلی‌اورتان، از واکنش دی‌ایزوسیانات تولید شدند. آلیتان ها ترکیباتی هستند که در ساختار آن ها پیوند اورتانی وجود دارد. پلی اورتان(PU) نام عمومی پلیمرهایی است که دارای پیوند اورتانی هستند.
پیوند اورتانی از طریق واکنش افزایشی بین یک گروه ایزوسیانات و یک ترکیب دارای هیدروژن فعال مثل گروه هیدروکسیل تشکیل شده است. گروه های ایزوسیانات به شدت واکنش پذیر بوده و به همین علت پیشرفت واکنش آن ها نیاز به افزایش دما ندارد. (واکنش در دمای محیط صورت می‌گیرد) مهم ترین ویژگی این گروه از پلیمرها این است که پس از واکنش ساختاری پایدار به وجود می‌آید. خلاصه اینکه، پلی اورتان در اشکال مختلف مانند: فراورده‌های فوم، فیلم، الاستومرها، پودرها، مایعات و امولسیون ها قابل تولید هستند.
به علاوه، به جای گروه های هیدروکسیل، ترکیباتی مثل اسیدهای کربوکسیلیک و آمین ها که دارای هیدروژن فعال هستند نیز می‌توانند در ترکیب با ایزوسیانات‌ها مورد استفاده قرار گیرند. به همین دلیل، زمانی‌که صحبت از پلی اورتان ها می‌شود، می‌توان گفت که گونه های بیشماری از آن ها وجود دارد.
کاربرد
پلی‌اورتان ها به شکل‌های مختلف از جمله فوم های نرم، فوم های سخت؛ الاستومرها، ترموپلاستیک الاستومرها، رزین، رنگ، پوشش و… در دنیا کاربرد دارند. یکی از کاربردهای پلی اورتان ها، استفاده به عنوان پوشش لوله‌های مدفون در خاک با هدف حفاظت در برابر خوردگی است. پلی اورتان مورد استفاده در این روش، از نوع ۱۰۰٪ جامد و با مواد اولیه دو جزئی است ولی نبایستی چسبندگی زیادی به سطح لوله از این پوشش توقع داشت.
ماستیک‌های پلی اورتان و سیلیکون با توجه به خواص شیمیایی و مکانیکی خود دارای کاربردهای مختلفی هستند. در کانال ها و مخازن آب و فاضلاب، کف سازی سالن ها، پیاده روها، درز قطعات پیش ساخته و کلیه درزهایی که باید در برابر نفوذ آب و دیگر مایعات محافظت گردد و همچنین برای ساخت زیره کفش استفاده می‌شود.
استفاده از پوشش‌های محافظ برای جلوگیری از پدیده خوردگی در ساختارهای فولادی که آستر و پوشش پایه آن ها از نوع سامان های اپوکسی دار است، نمونه‌ای از کاربردهای مهم پلی اورتان ها محسوب می‌شوند.
چگونگی ساخت ترکیبات
آمیختن پلی اورتان با پلی اوره امری متداول است و روندی رو به رشد دارد. پلی اورتان دسته‌ای از پلیمرهای پر مصارف با خواص عالی هستند. به همین خاطر، طراحان و متخصصان صنایع پوشش دهی به خوبی توان بهره برداری از این ترکیبات را در کاربرد های گوناگون دارند از جمله پوشش های شفاف برای پوشش دهنده های تک لایه مخصوص بام ها و رنگ های مورد استفاده برای مشخص کردن محل گذر عابرین پیاده و…
مقاومت پلی اورتان ها در برابر سایش ضربه و ترک خوردگی بسیار خوب است، از جمله ویژگی‌های آن‌ها پخت سریع و کامل در دمای محیط است. پلی اورتان های آلیفاتیک از انواع آروماتیک گرانتر هستند. به همین خاطر انواع آروماتیک و نمونه‌های اپوکسی دار در استرها، رنگ‌های پایه و پوشش‌های رابط بکار می‌روند. در حالی که آلیفاتیک‌های ویژه پوشش نهایی هستند.
مورد دیگر، سامانه‌های پوشش دهنده کف است که در آن‌ها نیز انواع پوشش‌های پایه را می‌توان بکار برد، گاهی پوشش نهائی از نوع اورتان برای لایه نهایی کف نیز کفایت می‌کند. کاربرد پلی اورتان ها و پلی اوره‌ها در کفپوش ها انواع فناوری کاربرد پوشش‌های کف همگی بر دو اصل استوارند. یکی از آن‌ها فناوری فیلم نازک است که یک یا چند پوشش با ضخامت حدود ۵۰ تا ۱۲۵ میکرون روی سطح کف پوشش داده می‌شود.
درزگیری و غبارزدایی نیز از جمله مراحل مهم در این روش محسوب می‌شوند که هدف نهایی آن‌ها رسیدن به کفپوش‌هایی با طرح‌های ریز و مزین است. رزین‌های مورد مصرف در پوشش‌های کف عبارتند از: آلکیدها، اپوکسی‌ها یا اپوکسی استری بر پایه آب و مواد حلال، مخلوط‌های معلق، ترکیبات پلی‌اورتانی بر پایه آب و انواع پلیمرهای آکریلیکی، بهترین حالت برای این نوع کفپوش‌ها آن است که، اثر مواد شیمیایی یا آب روی سطح کفپوش به راحتی برطرف می شود و لکه‌ای بر جای نمی ماند.
پلی اورتان پلیمری پرکاربرد
در اواخر سال ۱۹۸۰ تعدادی از دانشمندان شیمی، ساختار و مورفولوژی سطح پلی اورتان ها را مورد بررسی قرار دادند و به تدریج روش‌های جدید پوشش دهی سطح به همراه پیوندهای مواد دیگر به سطح پلی اورتان ها، با هدف بهبود سازگاری با خون ابداع شد.
الاستومرهای پلی اورتانی، خانواده‌ای از کوپلیمرهای توده‌ای بخش شده‌است که کاربردهای مهمی در زمینه‌های گوناگون صنعتی و پزشکی پیدا کرده‌است. اولین پلی اورتان ، از واکنش دی ایزوسیانات آلیفاتیک با دی آمین به دست آمد. اتو بایر و همکارانش اولین بار این پلی اورتان را معرفی نمودند که به شدت آب دوست بود و بنابراین به عنوان پلاستیک یا فیبر نمی‌توانست مورد استفاده قرار گیرد. واکنش بین دی ایزوسیانات‌های آلیفاتیک و گلیکول‌ها منجر به تولید پلی‌اورتانی با خصوصیات پلاستیکی و فیبری گردید. به دنبال آن، با استفاده از دی ایزوسیانات آروماتیک و گلیکول‌های با وزن مولکولی بسیار بالا، پلی‌اورتانی به دست آمد که خانواده مهمی از الاستومرهای ترموپلاستیک به‌شمار می‌رود.
تخریب پلی اورتان ها
همه پلیمرها امکان تخریب دارند و پلی‌اورتان‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیست. جهت جلوگیری از تخریب پلی‌اورتان‌ها روش‌های مختلفی وجود دارد که شامل هیدرولیز، فتولیز، سلولیز، تومولیز، پیرولیز (تجزیه در اثر حرارت) و تخریب بیولوژیک، ترک بر اثر استرس محیطی، اکسید شدن و تخریب به وسیله ی میکروب و قارچ ها می‌شود. در حالت بیولوژیک تنش محیطی باعث ایجاد ترک می‌شود که در نهایت شکست ممکن است به وجود آید و باعث ایجاد تخریب سطحی ویژه در پلیمر شود. آنزیم‌ها نیز می‌توانند باعث تخریب پلی اورتان ها شود. تخریب میکروبی، یک واکنش تجزیه شیمیایی است که به وسیله حمله میکروارگانیسم‌ها صورت می‌گیرد. آنزیم‌ها و قارچ‌ها نیز ممکن است پلی اورتان ها را تخریب کند.
اثرات نور مرئی
پلی اورتان‌ها، به ویژه آن هایی که با استفاده از ایزوسیانات‌های معطر ساخته می‌شوند، حاوی کروموفورهایی هستند که با نور تعامل دارند. این حالت مورد توجه خاصی در زمینه پوشش‌های پلی اورتان است، جایی که پایداری نور عامل مهمی است و دلیل اصلی استفاده ایزوسیانات‌های آلیفاتیک در ساخت پوشش‌های پلی اورتان است. هنگامی که فوم PU، که با استفاده از ایزوسیانات‌های معطر ساخته شده‌است، در معرض نور مرئی قرار می‌گیرد، تغییر رنگ داده و از سفید به زرد یا قهوه ای مایل به قرمز تبدیل می‌شود. به‌طور کلی پذیرفته شده‌است که به غیر از زردی، نور مرئی تأثیر کمی بر روی خواص فوم دارد. گزارش شده است که قرار گرفتن در معرض نور مرئی می‌تواند بر تغییرپذیری برخی نتایج تست خاصیت فیزیکی تأثیر بگذارد. همچنین پرتوهای اشعه ماوراء بنفش با انرژی بالاتر واکنش های شیمیایی را در فوم ایجاد می‌کند، که بعضی از آن ها برای ساختار فوم مضر هستند.
نحوه به‌کارگیری پلی اورتان
پلی اورتان به عنوان یک عایق بسیار مناسب شناخته شده‌است که کاربردهای آن با تغییر دانسیته و سلول بندی متغیر است. این مواد می‌تواند به عنوان عایق صوت (مواد سلول باز) یا عایق حرارت (مواد سلول بسته) استفاده شود. عایق کاری به کمک پلی اورتان عموماً یا به صورت پاشش یا تزریق یا پنل پیش ساخته است.
خواص
- چسبندگی فوق‌العاده بالا با انواع سطوح
- مقاومت بالا در برابر عوامل خورنده محیطی و جوی
- حفظ قابلیت انعطاف در دامنه وسیع دمایی
- در درزهای عمودی شره نمی‌کند
- غیر سمی و داری تاییدیه مصرف در مجاورت آب آشامیدنی
این محصولات در بسته‌بندی سوسیس شکل با حجم ۶۰۰cc تولید شده و استفاده می‌گردد.
همچنین
با توجه به اینکه این محصول در مجاورت رطوبت با سرعت بیشتری خشک می‌شود، در زمان نگهداری و اجرا میزان رطوبت محیط بسیار مهم است تا از خشک نشدن در زمان نگهداری و چسبیدن به درزها در زمان اجری آن‌ها اطمینان حاصل شود.
صفحات فوم فشرده پلی استایرن متشکل از ساختار ماده پتروشیمی GPPS است که دارای بافت تو در تو به هم فشرده و خالی از حفره است که به صورت تزریقی به روش صنعتی همراه با ذوب پلی اورتان در فشار بالا با بهره‌گیری از آخرین تکنولوژی جهان تولید می‌گردد و به دلایل بسیار از جمله استحکام بالا، قدرت عایق بندی، جذب آب پایین، قیمت پایین و عدم انتشار گاز سمی در هنگام آتش‌سوزی به شدت رو به گسترش است.
.svg)
دیدگاه شما